[mc4wp_form id=”2320″]
Բիզնեսի գրանցումը կարող է ճնշող լինել: Բազմաթիվ կետեր կան անդրադառնալու՝ սկսած ձեր բիզնեսի համար վայր ընտրելուց մինչև Հայաստանում կազմակերպությունների գրանցման քայլ առ քայլ իրավական գործընթացի կառավարում:
Ընկերությունների գրանցման համար Հայաստանի ընտրությունը դարձել է օտարերկրյա ձեռնարկատերերի կողմից տարածված որոշում՝ ազգային պատկանելության սահմանափակումների և կապիտալի նվազագույն պահանջների բացակայության պատճառով: Բնակության թույլտվությունը նույնպես անհրաժեշտ չէ:
Այստեղ մենք անդրադառնում ենք 5 կարևոր իրավական կետերին՝ կապված Հայաստանում հաջողակ բիզնես ստեղծելու հետ։
Պետական գրանցման հաստատում ստանալու համար անհրաժեշտ է ներկայացնել բիզնեսի անվանումը, որը համապատասխանում է իրավական պահանջներին: Անունը պետք է լինի եզակի և գրանցված չլինի: Այն չպետք է նմանվի հանրությանը հայտնի այլ բիզնեսներին՝ շփոթությունից խուսափելու համար, և չպետք է հակադրվի հանրային շահերին, մարդասիրական սկզբունքներին և բարոյականությանը:
«Արմ», «Հայաստան» և «հայերեն» բառերի և անվանման մեջ դրանց թարգմանության համար անհրաժեշտ է թույլտվություն և տարեկան 600.000 ՀՀ դրամ պետական տուրք։ Դիմումի ձևերը անհրաժեշտ է լրացնել հայերենով։ Հարցումները կարող են ներկայացնել իրավաբանական անձանց հիմնադիրները և լիազորված անձինք։
Մտավոր սեփականության գրասենյակի կողմից անվանումը հաստատելուց հետո այն գրանցվում է իրավաբանական անձանց պետական ռեգիստրում։ Մերժման դեպքում դուք կկարողանաք մեկ այլ հարցում ներկայացնել առանց վճարման:
Ձեր կազմակերպության բիզնես կառուցվածքը որոշելիս պետք է հաշվի առնել տարբեր ասպեկտներ՝ սեփականատերերի թիվը, հարկային բեռը, պատասխանատվության պաշտպանությունը, թղթաբանությունը և այլն:
Հայաստանում ընկերության գրանցումն անվճար է, մինչդեռ անհատ ձեռնարկատիրոջ գրանցման վճարը կազմում է 3000 դրամ։
Ահա բիզնեսի տեսակները, որոնք պետք է հաշվի առնել:
Փոքր ձեռնարկությունները հաճախ գրանցվում են որպես ՍՊԸ՝ գրանցման պարզ գործընթացների և ընկերության պարտքերի և պարտավորությունների հետ կապված սահմանափակ անձնական պարտավորությունների պատճառով:
Հայաստանում ՍՊԸ գրանցելու համար կարող են դիմել ինչպես ֆիզիկական, այնպես էլ իրավաբանական անձինք՝ ռեզիդենտները և օտարերկրացիները։ Ընկերության մասնակիցների թիվը չի կարող գերազանցել 49-ը:
Հիմնադիրները/սեփականատերերը և տնօրենը պետք է ներկայացնեն իրենց անձնագրերը և նույնականացման քարտերը: Օտարերկրյա հիմնադիրները պետք է տրամադրեն իրենց փաստաթղթերի նոտարական վավերացված պատճենները: Այս պահին անհրաժեշտ է ներկայացնել ընկերության տվյալները՝ անունը, իրավաբանական հասցեն, ներդրված կապիտալի չափը և յուրաքանչյուր հիմնադիրի մասնաբաժինը:
Փաստաթղթերը համապատասխան մարմնին անձամբ ներկայացնելու գործընթացը տևում է մոտ 10-15 րոպե, իսկ ընկերության փաստացի պետական գրանցումը 1 աշխատանքային օր։
Անձը կարող է գրանցվել որպես անհատ ձեռնարկատեր (անհատ ձեռնարկատեր) Հայաստանում բիզնեսով զբաղվելու համար՝ առանց ընկերություն ստեղծելու։ Այս դեպքում միայնակ անձը տիրապետում և ղեկավարում է բիզնեսը և անձամբ պատասխանատու է ցանկացած պարտավորությունների համար: Գրանցման գործընթացը արագ և հեշտ է: Գրանցվելուց հետո անձը ստանում է հարկային վկայական:
Սա կազմակերպության ձև է, որտեղ ներդրողները կամ ընդհանուր նպատակ ունեցող բաժնետերերը ֆինանսավորում են ընկերությանը:
Բաց բաժնետիրական ընկերությունը (ԲԲԸ) հրապարակային է, ինչը նշանակում է, որ բաժնետերերի քանակի սահմանափակում չկա: Կազմակերպությանը թույլատրվում է բաժնետոմսեր առաջարկել հանրությանը բաց բաժանորդագրությունների կամ ֆոնդային բորսայի միջոցով:
Փակ բաժնետիրական ընկերությունը (ՓԲԸ), մյուս կողմից, մասնավոր է, ինչը նշանակում է, որ ընկերության բաժնետոմսերը հրապարակային ցուցակում չեն: Այն կարող է ունենալ ոչ ավելի, քան 49 բաժնետեր։
Բաժնետիրական ընկերություն կարող է ստեղծվել նաև մեկ անձի կողմից: Այս դեպքում անձը լինելու է միակ բաժնետերը՝ տնօրինելով ընկերության բոլոր բաժնետոմսերը։
Գործընկերությունը կարող է կառավարվել երկու կամ ավելի շահագրգիռ կողմերի կողմից: Գոյություն ունի երկու տեսակ՝ լիակատար ընկերակցություն և սահմանափակ գործընկերություն: Լիարժեք գործընկերային ընկերության ստեղծումը նշանակում է, որ գործընկերները հանդես են գալիս որպես ընկերության համասեփականատերեր և ունեն հավասար իրավունքներ բիզնես որոշումների հարցում: Սահմանափակ ընկերակցության դեպքում գործընկերներից մեկը լիակատար գործընկեր է և ղեկավարում է կառավարումը, իսկ մյուսը սահմանափակ գործընկեր է, որը մասնակցում է ժողովներին, բայց չի կարող որոշումներ կայացնել ընկերության փոխարեն:
Բազմաթիվ համաշխարհային ընկերություններ գործունեություն են ծավալել Հայաստանում։ Օտարերկրյա ընկերությունները հնարավորություն ունեն բացել մասնաճյուղեր և ներկայացուցչություններ երկրի ներսում և բիզնես վարել իրենց մայր կազմակերպության անունից: Կարևոր է նշել, որ այս գրասենյակները չեն համարվում անկախ իրավաբանական անձինք:
Մասնաճյուղի և ներկայացուցչության միջև տարբերությունն այն է, որ մասնաճյուղը կարող է կատարել առևտրային գործունեություն, մինչդեռ ներկայացուցչությունն ունի սահմանափակ գործառույթներ և չի կարող զբաղվել շահույթ ստեղծող գործունեությամբ:
Հարկային հարաբերությունները Հայաստանի Հանրապետությունում կարգավորվում են միասնական հարկային համակարգով։ Ընկերությունները կարող են ենթարկվել տարբեր հարկային կանոնակարգերի՝ ելնելով իրենց կառուցվածքից և գործառնական մասնագիտություններից: Կան հատուկ հարկային ռեժիմներ, կառավարության աջակցության ծրագրեր և փոքր ընկերությունների, ՏՏ ստարտափների և ազատ տնտեսական գոտիներում գործող ընկերությունների համար հարկային արտոնություններ:
Մշտական հաստատություն (ՄԿ) ունեցող կազմակերպությունները պարտավոր են կորպորատիվ եկամտահարկի (CIT) համար, իսկ հարկային ռեզիդենտների համար նրանց համաշխարհային եկամուտը ենթակա է հարկման: Ստանդարտ CIT (Կորպորատիվ հարկի դրույքաչափը) 18 է, իսկ ԱԱՀ-ն (Ավելացված արժեքի հարկ) 20% է:
Հայաստանում հարկային համակարգը մշտապես բարեփոխվում է բիզնեսին աջակցելու և արդյունավետ տնտեսական աճ ապահովելու նպատակով։
Հայաստանում լիցենզավորման գործունեությունը կարգավորվում է «Լիցենզավորման մասին» օրենքով։ Տարբեր ոլորտների համար կարող են պահանջվել հատուկ թույլտվություններ:
Ցանկը ներառում է.
Լիցենզիաները կարող են տրվել պարզ և բարդ ընթացակարգերով: Պարզ լիցենզիան տրվում է հայտը ներկայացնելուց երեք օր հետո՝ առանց լիցենզավորող հանձնաժողովի որոշման։
Բաղադրյալ լիցենզիան տրվում է լիցենզավորող հանձնաժողովների եզրակացությունների հիման վրա հայտը ներկայացնելուց 30 օր հետո։
Աշխատակիցներ վարձելիս շատ կարևոր է հասկանալ տեղական աշխատանքային օրենսդրությունը: Հայաստանում աշխատանքային հարաբերությունները կարգավորվում են աշխատանքային օրենսգրքով։ Գործատուն պետք է անձնակազմի անդամներին տրամադրի աշխատանքային գրավոր հայտարարություն: Պայմանագիրը ստեղծելիս գործատուները պետք է պահպանեն աշխատանքային օրենսդրության հիմքերը՝ հաշվի առնելով առավելագույն աշխատանքային ժամերը, ազգային նվազագույն աշխատավարձը, աշխատողների հարկը, առողջության և անվտանգության քաղաքականությունը, ամենամյա արձակուրդը, գործատուի պատասխանատվության ապահովագրությունը և այլն: Պայմանագրերը կարող են կնքվել որոշակի և անորոշ ժամանակով:
Օտարերկրյա քաղաքացիները Հայաստանում աշխատում են համապատասխան վիզաների և թույլտվությունների ստացման համանման կանոնակարգերով:
Բիզնեսի պլանավորումը բարդ գործընթաց է, որը ներառում է բազմաթիվ կետեր: Բացի այն, ինչ մենք նշեցինք այս հոդվածում, կարևոր է հաշվի առնել այլ ասպեկտներ, ինչպիսիք են բանկային հաշիվ բացելը, իրավաբանական հասցեի ընտրությունը, ապրանքային նշանների գրանցումը և յուրաքանչյուր բիզնես գործի համար կորպորատիվ կառուցվածքի հնարավոր փոփոխությունները գնահատելը:
Tower-ի մասնագետները պատրաստ են օգնել Ձեզ գրանցել բիզնես Հայաստանում և համապատասխանել Հայաստանում գործող օրենսդրական պահանջներին: Կապվեք մեզ հետ՝ մեր խորհրդատվական ծառայությունների մասին ավելին իմանալու համար: Լրացուցիչ տեղեկությունների և մեր ծառայությունների համար կապվեք մեր իրավաբանների և հաշվապահների հետ: